Miesiąc: Marzec 2019

Lis – zwykle w bajkach lis jest alegorią cech negatywnych: przebiegłości, sprytu, chytrości. W utworze Saint-Exupéry’ego lis jest upersonifikowany, uczy Księcia, czym jest przyjaźń i jak ją pielęgnować. Postać również nierealna.

Król – reprezentuje ludzi, którzy nade wszystko cenią sobie władzę, dla których wszystkie działania zmierzają do podporządkowania sobie innych.

Próżny – typ człowieka, który jest skoncentrowany jedynie na sobie, ważne jest dla niego to, by był wielbiony i oklaskiwany.

Latarnik – człowiek, który bezwolnie wykonuje polecenia i rozkazy, nie zastanawiając się nad ich sensem i celowością. Jest jednak pracowity, to jedyna jego zaleta.

Pijak – typ nałogowca, mężczyzny, który postępuje nie tylko wbrew zasadom społecznym, ale również wbrew logice.

Bankier – jest postacią symbolizującą filozofię materialistyczną, reprezentuje ludzi, dla których dobra materialne są wartością, której poświęcili swoje życie. Bankier, podobnie jak Pijak i Latarnik, nie potrafi powiedzieć, czemu tak naprawdę służą jego zabiegi.

Geograf – „pseudonaukowiec”. Nie jest badaczem, bo nie ma czasu na „łazikowanie”. Pisze księgi, jest zwykłym biurokratą. On również wykonuje pracę pozbawioną sensu i celu.

 

Jest piękna, powabna, świadoma swej urody i czaru. Przybyła na planetę Małego Księcia jako małe ziarnko. Róża zachowuje się jak piękna kobieta – jest kapryśna i kokieteryjna, żąda opieki i komplementów. Chce być podziwiana i uwielbiana, odgrywa „wielką damę, przewrażliwioną nieco na punkcie własnej osoby”. Jest dumna, nie ujawnia własnych uczuć, pod kolcami ukrywa swoją prawdziwą naturę. Mały Książę mówi o niej „Ta róża jest bardzo skomplikowana”. I ma rację, ponieważ róża jest w rzeczywistości mądrą, wrażliwą, umiejącą się przyznać do własnych błędów istotą. Potrafi być łagodna i spokojna. Ona również kocha Małego Księcia, ale nie zatrzymuje go. Wie, że musi sam odkryć potęgę uczucia, jakim ją darzy, i dobrowolnie wrócić na swoją planetę.

Jest dorosłym, samotnym człowiekiem, który zachował zdolność czystego, „szczerego” – dziecięcego spojrzenia na świat. Została ona przytłumiona, ale Mały Książę budzi w pilocie dziecko, które zaczyna właściwie oceniać i doskonale rozumie małego przybysza. Kiedy się spotykają, pilot jest „poważny”, uważa, że problemy Małego Księcia dotyczące róży, planety i baobabów są błahe i nieprawdziwe. Z czasem stają się one najważniejsze na świecie. W pilocie budzi się wrażliwość, delikatność, skłonność do wzruszeń, zrozumienie dla małego przyjaciela: „z czasem pojąłem smutek życia, jakie wiodłeś”, „Kraina łez jest jedną wielką tajemnicą”. Pod wpływem Małego Księcia pilot poznaje wartość szczęścia i uczy się je przeżywać. Wie, że można odnaleźć radość w rzeczach z pozoru błahych i nieważnych, ponieważ szczęścia trzeba szukać sercem. Pilot to dobry, wrażliwy człowiek. Dzięki małemu przyjacielowi zaczyna inaczej patrzeć na świat.

Główny bohater utworu. Jest to mały chłopiec, który przybył na Ziemię z planety B-612. Jest to drobne jasnowłose dziecko o kędzierzawej czuprynie. Pisarz przedstawia go w ten sposób: „… był uroczy, śmiał się i chciał mieć baranka”. Mały Książę przybył na Ziemię w poszukiwaniu przyjaciela i znalazł go w osobie pilota.

Najważniejsze jest, że Mały Książę jest dzieckiem – dopiero poznaje Ziemię, ludzi, uczy się także nazywać uczucia. Jego spojrzenie na świat jest świeże i czyste, nieskażone wiedzą, wpływem innych. W opowiadaniach Małego Księcia o jego asteroidzie on sam występuje jako mądra, wrażliwa i delikatna istota. Stać go na cierpliwość i wyrozumiałość wobec róży, którą kocha i która jest dla niego jedyna (o tym przekona się jednak dopiero na Ziemi). Jest bardzo opiekuńczy i odpowiedzialny.

Mały Książę to mądry, dojrzały, doświadczony bohater. Umie czerpać z życia: sam się uczy, ale i udziela nauk pilotowi. Wie, że szczęście i nieszczęście, dobro i zło splatają się ze sobą, należy więc umieć je odróżnić i umieć przeżywać radość i smutek – i to są właśnie sprawy najważniejsze. Dorównuje im tylko miłość, która wymaga od kochającego odwagi i poświęcenia. Jest wspaniałym przyjacielem – otwartym, szczerym, spontanicznym, wrażliwym. Cechują go wewnętrzne piękno i szlachetność. To postać wyjątkowa i niezwykła, jedyna w swoim rodzaju.

 

Autor już na wstępie informuje, że zamierza zadedykować książkę Leonowi Werth, swojemu przyjacielowi. Obawia się jednak, że dzieciom nie spodoba się dedykacja dorosłemu książki, która jest przeznaczona dla nich. Aby się usprawiedliwić, autor podaje ważne powody swojej decyzji: jego przyjaciel to człowiek, który „potrafi wszystko zrozumieć”, a poza tym przebywa we Francji, gdzie szaleje wojna i trzeba dodać mu otuchy. W końcu decyduje się jednak na dedykację:
„Leonowi Werth kiedy był małym chłopcem”.

Narrator-pilot został zmuszony do awaryjnego lądowania na Saharze. W trakcie naprawy samolotu zobaczył tajemniczego jasnowłosego chłopca, który przedstawił się jako mieszkaniec asteroidy B-612 i zażyczył sobie, aby pilot narysował mu baranka. Tak zaczęła się ich przyjaźń. Mały Książę opowiedział pilotowi o wizytach na różnych planetach, o uczuciach do jego róży, o przyjaźni z lisem, oraz o spotkaniu ze złowrogim wężem. Według Małego Księcia „dorośli są bardzo dziwni” – nie potrafią się cieszyć światem, wciąż coś obliczają, albo okłamują sami siebie. Niektórzy pogrążają się nawet w nałogach, jak Pijak – mieszkaniec jednej z planet. Tylko pilot okazał się dorosłym, który potrafi myśleć i odczuwać jak dziecko.

W końcu nadszedł moment rozstania – Mały Książę udał się do węża, który miał go ukąsić, a wtedy bohater mógł się przenieść na swoją planetę. Narrator wciąż wspomina spotkanie z Małym Księciem, pod wpływem którego odzyskał umiejętność patrzenia na świat oczami dziecka, które widzi i rozumie więcej niż dorośli.

Mały Książę to książka wyjątkowa ze względu na bogactwo treści. Zwykło się ją określać jako baśń filozoficzną: zawiera wiele sentencji na temat miłości, przyjaźni, wrażliwości, odpowiedzialności. Pisarz pokazał różnicę między sposobem odbierania świata przez dzieci i dorosłych. Ukazał niepowtarzalną dziecięcą wrażliwość, niewinność, czystość uczuć, umiejętność rozumienia rzeczy trudnych, która paradoksalnie zanika u dorosłych.

 

• A oto mój sekret. Jest bardzo prosty: dobrze widzi się tylko sercem. Najważniejsze jest niewidoczne dla oczu…
• Błądzę w ciemnościach wspomnień i w rezultacie mylę się w rzeczach bardzo zasadniczych.
• – Co ty tu robisz? – spytał Pijaka, którego zastał siedzącego w milczeniu przed baterią butelek pełnych i bateria butelek pustych.
  – Piję – odpowiedział ponuro Pijak.
  – Dlaczego pijesz? – spytał Mały Książę.
  – Aby zapomnieć – odpowiedział Pijak.
  – O czym zapomnieć? – zaniepokoił się Mały Książę, który już zaczął mu współczuć.
  – Aby zapomnieć, że się wstydzę – stwierdził Pijak, schylając głowę.
  – Czego się wstydzisz? – dopytywał się Mały Książę, chcąc mu pomóc.
  – Wstydzę się, że piję – zakończył Pijak rozmowę i pogrążył się w milczeniu.
• Czasem odłożenie pracy na później nie przynosi szkody. Lecz w wypadku baobabu jest to zawsze katastrofa.

• Człowiek naraża się na łzy, gdy raz pozwoli się oswoić.

• Dowodem istnienia Małego Księcia jest to, że jest zachwycający, śmieje się i życzy sobie baranka. Kiedy ktoś pragnie baranka, stanowi to dowód, że istnieje naprawdę.
• Jesteście piękne, lecz próżne – powiedział im jeszcze. Nie można dla was poświęcić życia. Oczywiście moja róża wydawałaby się zwykłemu przechodniowi podobna do was. Lecz dla mnie ona jedna ma większe znaczenie niż wy wszystkie razem, ponieważ ją właśnie podlewałem. Ponieważ ją przykrywałem kloszem. Ponieważ ją właśnie osłaniałem. Ponieważ właśnie dla jej bezpieczeństwa zabijałem gąsienice (z wyjątkiem dwóch czy trzech, z których chciałem mieć motyle). Ponieważ słuchałem jej skarg, jej wychwalań się, a czasem jej milczenia. Ponieważ… jest moją różą.

Dorośli są zakochani w cyfrach. Jeżeli opowiadacie im o nowym przyjacielu, nigdy nie spytają o rzeczy najważniejsze. Nigdy nie usłyszycie:, „Jaki jest dźwięk jego głosu? W co lubi się bawić? Czy zbiera motyle?” Oni spytają was: „Ile ma lat? Ilu ma braci? Ile waży? Ile zarabia jego ojciec?” Wówczas dopiero sądzą, że coś wiedzą o waszym przyjacielu. Jeżeli mówicie dorosłym: „Widziałem piękny dom z czerwonej cegły, z pelargoniami w oknach i gołębiami na dachu” – nie potrafią sobie wyobrazić tego domu. Trzeba im powiedzieć: „Widziałem dom za sto tysięcy franków”. Wtedy krzykną: „Jaki to piękny dom!”